
برخی مشکلات کار با کودکان
کارکردن و ارتباط داشتن با کودکان و نوجوانان مسائل و مشکلات خاص خود را دارد. در اینجا به برخی از آن ها اشاره می کنیم:


برخی مشکلات کار با کودکان
کارکردن و ارتباط داشتن با کودکان و نوجوانان مسائل و مشکلات خاص خود را دارد. در اینجا به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
- ضرورت رسیدگی به نیازهای جسمی خردسالان یکی از بایسته های اجرای برنامه برای سطح 1 است. مربیان بایستی به موضوع گرسنگی، تشنگی، نیاز به دستشویی، کمک به خوردن و آشامیدن توجه و عکس العمل فوری داشته باشند.
- معمولا بچه ها نظم و قوانین محیط برنامه را به خوبی رعایت نمی کنند. لذا مربیان بایستی در حین اجرا مراقب نظافت، سلامت محیط و وسایل آن باشند و بعد از برنامه هم محیط را به شکل اولیه بازگردانند.
- روحیات دختران و پسران متفاوت است. این تفاوت در سطح 1 کمتر بروز می کند، اما در سطح 2 جدی تر است. به شکلی که در کنار اولویت رعایت مسائل نامحرمی، به جاست برای اجرای موفق برنامه های سطح 2، حتی المقدور برنامۀ پسران و دختران را مجزا برگزار کرد. گاه به خاطر وجود محدودیت ها، می توان برخی قسمت ها را به صورت مشترک و برخی قسمت ها را جداگانه اجرا نمود.
- یکی از مشکلات برنامه کودکان بروز ناراحتی بین بچه ها است. گاه شاهد قهر یا دعوا بین خردسالان آن ها می شویم. گاه این ناراحتی به خاطر رخدادی است که در برنامه اتفاق افتاده و گاه ریشه در گذشته و روابط بیرون از برنامه دارد. مربی در چنین شرایطی بایستی بدون قضاوت یا دخالت در مسائلی که در جریانش نیست سعی کند توجه آنها را به مطالب دیگری جلب کند که آن ناراحتی ها را از خاطر ببرند.

چک لیست پیش از برنامه
قبل از اجرای برنامه لازم است تا موارد ذیل بررسی و اجرا شود:


چک لیست پیش از برنامه
قبل از اجرای برنامه لازم است تا موارد ذیل بررسی و اجرا شود:
- تعیین محل برگزاری مراسم: در تعیین محل برگزاری مراسم بایستی به عدم تداخل صدا بین دو گروه (و همین طور بین اتاق کودکان و برنامه بزرگسالان) توجّه کرد، چرا که قسمت های مختلف برنامه مثل نمایش و شعر دارای صدا می باشند. به علاوه محیط نباید طوری باشد که حضور و بازی بچه ها مزاحمت صوتی برای همسایگان داشته باشد، مخصوصاً این که این برنامه ها غالباً در روزهای تعطیل برگزار می شوند.
- نظافت محیط: اولین قدم در آماده سازی محیط، نظافت کلی آن می باشد. دلیل این امر عدم رعایت های بهداشتی توسط نوجوانان و بویژه خردسالان می باشد. به عنوان مثال این اتفاق زیاد می افتد که کودکی دست مرطوب یا خیس خود را به زمین مالیده و وارد دهان کند. لذا بهتر است تا جایی که عملی می باشد قبل از شروع برنامه محیط (بویژه اتاق سطح 1) را نظافت کرد.
- آماده سازی محیط: سپس در صورتی که برنامۀ جشنی در پیش باشد، با وسایلی نظیر بادکنک و لوازم تزئینی و چراغ های ترئینی آن را تزئین کرد. در صورتی که برنامۀ عزا در پیش باشد، می توان با پارچه های تیره رنگ یا بیرق های سنتی محل را آماده کرد. علاوه بر ظاهر محل، بایستی به امکانات پخش صوت و تصویر، جای مناسب برای اجرای نمایش، و صندلی کودکان و اولیاء آن ها هم توجّه ویژه داشت.
- تعیین زمان برگزاری مراسم: در صورتی که مراسم مستقلی برای کودکان تشکیل شده است، طبیعتاً مراسم باید در یک روز تعطیل باشد. در غیر این صورت، مراسم بایستی همزمان با مراسم بزرگسالان، اما در محلی دیگر (اتاق کناری، سالن دوم، ...) برگزار شود.
- مدعوین: در مرحلۀ بعدی باید کارت دعوت (ترجیحاً به سبک کودکانه) تهیه شده و برای مدعوین ارسال شود. بهتر است در کارت دعوت قوانین شرکت در مراسم (مثلا عدم همراه داشتن موبایل یا دوربین برای کودکان و عدم ماندن اولیاء در محل) بیان شود.
- مجریان: در زمانی مناسب قبل از برنامه باید مجریان تعیین و نقش آن ها به همراه برنامه زمانی به آنها اعلام گردد.
- محتوای برنامه: محتوای طرح مناسبتی می بایستی برای مجریان برنامه در زمانی مناسب قبل از برنامه ارسال شود.
- امکانات لازم برای اجرا: قبل از برنامه بایستی نیازهایی مثل پروژکتور، بلندگو و میکروفون هماهنگ شده و مسئولی برای آن ها تعیین شود. همچنین بهتر است مسئولی برای عکاسی و فیلم برداری در روز برنامه تعیین شود تا عکس های تهیه شده در زمانی مناسب (مثلاً نمایشگاه فعالیت های گروه) مورد بازدید اولیاء قرار گرفته یا به عنوان تجربه ای برای سایرین باشد.
- تأمین هزینه: مستقل از هماهنگی های برنامه، اعضای گروه بایستی با بانیان خیر در مورد برنامه صحبت کرده و از آن ها درخواست یاری کنند.

چک لیست روز برنامه
در روز برنامه موارد ذیل باید مورد توجّه قرار بگیرند:


چک لیست روز برنامه
در روز برنامه موارد ذیل باید مورد توجّه قرار بگیرند:
- استقبال از مدعوین: جدایی از اولیاء و ماندن نزد ما برای برخی از کودکان ناخوشایند می باشد. لذا یک نفر باید مسئول استقبال از کودکان در کنار در ورود باشد تا با مهربانی کودکان را پذیرا باشد.
- مسئول استقبال از کودکان می تواند همزمان اتیکت نام ها را روی سینه آن ها بچسباند کند. به علاوه، این فرد می تواند با صحبت با اولیاء از ورود آن ها به محوطۀ کودکان جلوگیری به عمل آورد.
- حتی الامکان باید سعی شود کودکان را از به همراه داشتن موبایل، دوربین، تبلت یا لپ تاپ منع کنیم. این مورد می تواند به عنوان قانون در کارت دعوت ذکر شود.
- در روز برنامه باید به برنامه های شادی بخش مثل زنگ تفریح یا بازی تحرکی و پذیرایی توجّه ویژه داشت، چرا که بچه ها بعد از مدت کوتاهی خسته و کسل می شوند.
- برگزاری مراسم امری مستحب، اما آزار و اذیت همسایگان امری حرام می باشد. لذا بایستی توجّه ویژه داشت تا از ایجاد مزاحمت برای همسایگان (سر و صدای بیش از حد حین برنامه، پارک وسایل نقلیه، سر و صدا در راهروها، ...) خودداری شود.

نکاتی پیرامون پذیرایی
مواقع ذیل برای پذیرایی مناسب می باشند:


نکاتی پیرامون پذیرایی
مواقع ذیل برای پذیرایی مناسب می باشند:
- بدو ورود، همزمان با استقبال
- میان برنامه ها بدون اختصاص وقت مجزا برای آن
- به عنوان یک برنامۀ مجزا که می تواند با کمک خود بچه ها به عنوان یک فعالیت گروهی انجام شود
- به صورت غذا در پایان برنامه
- در انتخاب و اجرای پذیرایی ها باید موارد ذیل را در نظر داشت:
- بهتر است پذیرایی ها با توجه به علائق و سلائق کودکان تهیه شوند.
- لازم است در انتخاب پذیرایی دقّت کافی صورت گیرد تا از خرید موارد شبهه ناک (مثلاً حاوی ژلاتین یا افزودنی های حیوانی) خودداری شود.
- بهتر است پذیرایی به اندازه باشد که کم نیاید و اسراف هم نشود.
- بهتر است از مواد غذایی مضر (مثل سوسیس و کالباس، نوشابه، ...) پرهیز شود.
- از تجمّلات و پذیرایی هایی که بیش از حد توان اکثر خانواده های شرکت کننده است بهتر است پرهیز شود.
- نظافت امری است که جزو دستورات دینی ما می باشد. لذا بهتر است در حین پذیرایی، به فراگیران مسئولیت داده شده و آن ها را به رعایت نظافت و تمیز کردن محیط رهنمون سازیم.

نکاتی پیرامون جایزه
موارد ذیل در مورد جایزه بایستی رعایت شوند:


نکاتی پیرامون جایزه
موارد ذیل در مورد جایزه بایستی رعایت شوند:
- بهتر است به جای استفاده از واژۀ جایزه، از واژه «یادگاری یا یادبود» استفاده شود.
- بهتر است یادگاری های ارزان قیمت تهیه شود، چرا که آنها بیشتر جنبه یادبود دارند و نباید سطح توقع کودکان را بالا برد.
- یادگاری ها بهتر است کاربردی باشد و به درد شرایط کنونی زندگی شرکت کنندگان بخورد.
- خردسالان (کودکان سطح 1) درک صحیحی از بازنده شدن ندارند و توقع دارند در هر صورت، جایزه بگیرند. لذا دریافت نکردن جایزه برای ایشان خاطرۀ تلخی از برنامه رقم خواهدزد.
- بهتر است مسابقات را به سمتی ببرید که برندۀ فردی نداشته باشد (جمعی باشد) و اگر لازم بود جایزۀ معنوی به آنها تعلق گیرد مثل تشویق بقیۀ شرکت کنندگان یا کاری که باعث شادیشان شود. در انتهای برنامه می توان به برندگان جوایز بهتری داد در صورتیکه همه یادگاری دریافت می کنند.
- ضرورتی ندارد که در همۀ برنامه ها مسابقه وجود داشته باشد. همچنین ضرورت ندارد که مسابقه همیشه جایزه داشته باشد، بلکه تشویق هم نوعی جایزه است.
- کاردستی یا رنگ آمیزی ابتدای برنامه، خود می تواند یک یادبود خوب تلقی شود.